Πού βλάπτει και πού ωφελεί ο ήλιος;

Oλοένα και πιο επικίνδυνος γίνεται για το δέρμα μας ο ήλιος κάθε χρόνο και είναι ενδεικτικό ότι οι νέες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνιστούν ως
δείκτη προστασίας των αντηλιακών τον ...


50 και όχι τον 30, όπως μέχρι πρόσφατα. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η ηλιοθεραπεία είναι πιο βλαβερή γι την επιδερμίδα μας ακόμα και από το κάπνισμα.

Παράλληλα, στην αγορά των αντηλιακών εισέρχονται συνεχώς νέες μορφές προϊόντων, χωρίς εντούτοις να προστίθενται ουσιαστικά νέα προστατευτικά φίλτρα: μόλις εννέα αντηλιακά φίλτρα (χημικά και φυσικά) είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένα κ το τελευταίο νέο συστατικό (το οξείδιο του ψευδαργύρου) εισήχθη το 1996. Επίσης στην προώθηση και τη διαφήμιση των αντηλιακών χρησιμοποιούνται συχνά παραπλανητικοί όροι για τους καταναλωτές.

«Τα αντηλιακά πρέπει να έχουν ευρύ φάσμα προστασίας και κατά της UVΑ και κατά της UVΒ», τονίζει η επίκουρη καθηγήτρια Δερματολογίας κ. Καίτη Μουλοπούλου-Καρακίτσου. «Τα αντηλιακά προστατεύουν, αλλά όχι εντελώς από την ηλιακή ακτινοβολία. Γι΄ αυτό δεν επιτρέπονται δηλώσεις στη συσκευασία ή διαφημίσεις, που να αναφέρουν ότι προστατεύουν 100% ή ότι είναι ΄΄sunblocks΄΄ ή ΄΄sunblockers΄΄ ή ΄΄ολικής προστασίας΄΄ ή παρέχουν ΄΄all day protection΄΄».

Στην Ευρώπη, τα αντηλιακά παραμένουν στην κατηγορία των καλλυντικών προϊόντων και δεν εντάσσονται στα φάρμακα (όπως στις ΗΠΑ) ή στα «σχεδόν φάρμακα» (όπως στην Ιαπωνία). Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει θέσει ακόμα σχετικούς κανονισμούς για τα κράτη-μέλη, παρά μόνον οδηγίες.

«Το ευχάριστο είναι ότι, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, τα UV φίλτρα έχουν μικρή οιστρογονική δυνατότητα και κανέναν κίνδυνο για την υγεία», επισημαίνει η κ. Μουλοπούλου και συνεχίζει: «Παράλληλα, πολλοί παραγωγοί προσθέτουν φυσικά και συνθετικά συστατικά και μαλακτικά, για να ενδυναμώσουν τον δείκτη προστασίας των τελικών προϊόντων, αν και το αποτέλεσμα δεν είναι ακριβώς προσδιορίσιμο».

Ας δούμε, όμως, αναλυτικά, πού πραγματικά βλάπτει και πού ωφελεί ο ήλιος

Πού βλάπτει

ΕΓΚΑΥΜΑ

Οφείλεται κατά 98% στην UVΒ και κατά 2% στην UVΑ ακτινοβολία. «Με χαρακτηριστικά που διαφέρουν στον καθένα μας και εξαρτώνται από την ένταση και τη διάρκεια της έκθεσης στον ήλιο και την ευαισθησία του δέρματος, το ηλιακό έγκαυμα μπορεί να εμφανιστεί με συμπτώματα από ελαφρά ερυθρότητα σε 6 έως 24 ώρες μετά την ηλιοθεραπεία έως φυσαλίδες και αποκόλληση της επιδερμίδας, με επακόλουθο μελαγχρώσεις, ακόμα και ουλές», λέει η κ. Μουλοπούλου.

ΦΩΤΟΑΝΟΣΟΚΑΤΑΣΤΟΛΗ

Μια συνέπεια της δράσης της UVΒ ακτινοβολίας είναι η μείωση της ανοσολογικής άμυνας του οργανισμού. «Αυτό σημαίνει αύξηση των υποτροπών του έρπητα», αναφέρει η κ. Μουλοπούλου.

ΦΩΤΟΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ

Είναι αποτέλεσμα αλληλεπιδράσεων της υπεριώδους ακτινοβολίας και ορισμένων φαρμάκων που προκαλούν φωτοευαισθησία, όπως λ.χ. της ισοτρετινοΐνης για την ακμή. Οι βλάβες του δέρματος εντοπίζονται στις ακάλυπτες περιοχές, όπως το πρόσωπο, τα χέρια, τα αυτιά, το ντεκολτέ κ.ά.

ΗΛΙΑΚΕΣ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ

«Χωρίς να είναι γνωστός ο μηχανισμός, οι φωτοδερματοπάθειες είναι ήπιες, αλλά επίμονες, με πολύ ενοχλητικές και ποικιλόμορφες βλάβες», επισημαίνει η κ. Μουλοπούλου.

ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ

Με την έκθεση στον ήλιο επιδεινώνονται νοσήματα, όπως ο δερματικός λύκος, η πορφυρία, η ακμή κ.ά.

ΦΩΤΟΓΗΡΑΝΣΗ Ή ΠΡΟΩΡΗ ΓΗΡΑΝΣΗ

«Εμφανίζεται κυρίως στο πρόσωπο, με λέπτυνση της επιδερμίδας, υπερχρώσεις, λεπτές ρυτίδες ή μόνιμο ακτινικό ερύθημα στα πλάγια του λαιμού ή και στο ντεκολτέ», υπογραμμίζει η κ. Μουλοπούλου κι εξηγεί: «Ακτινωτές ρυτίδες στο άνω χείλος οφείλονται- εκτός από το κάπνισμα- και σε επανειλημμένη και συσσωρευτική υπερέκθεση στον ήλιο. Φακίδες, ακόμα και κόκκινες κηλίδες στις ράχες των χεριών συχνά εμφανίζονται ύστερα από επανειλημμένα ηλιόλουτρα».

ΠΡΟΚΑΡΚΙΝΙΚΕΣ ΒΛΑΒΕΣ

Εμφανίζονται ως τραχεία επιφάνεια στα ακάλυπτα μέρη του δέρματος- ακόμα και στο φαλακρό κεφάλι- και έχουν καστανοκίτρινο έως γκριζωπό χρώμα. Εάν δεν θεραπευθούν έγκαιρα, μπορεί να γίνουν κακοήθεις.

ΚΑΡΚΙΝΟΙ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ

«Ο βασικοκυτταρικός καρκίνος δεν δίνει ευτυχώς μεταστάσεις», λέει η κ. Μουλοπούλου και συνεχίζει: «Ο ακανθοκυτταρικός αναπτύσσεται πιο γρήγορα και κάνει μεταστάσεις, εάν δεν θεραπευθεί έγκαιρα. Για το μελάνωμα, ολοένα και περισσότερο ενοχοποιείται το έγκαυμα στην παιδική ηλικία ως παράγων κινδύνου για εμφάνιση της νόσου στην ενήλικη ζωή».

Το μελάνωμα γίνεται αντιληπτό από την ασυμμετρία της βλάβης, το μέγεθός της, την ποικιλία των χρωμάτων της, τα ακανόνιστα όρια στην περιφέρειά της, την πιθανή ανύψωσή της από το δέρμα και τη διήθησή της με αιμορραγία στο δέρμα.

ΗΛΙΑΣH

Είναι αποτέλεσμα υπερθέρμανσης του σώματος από ανεξέλεγκτη και απότομη- και όχι σταδιακή, όπως επιβάλλεται- έκθεση στον ήλιο. Πιο επιρρεπείς σε αυτήν είναι οι ηλικιωμένοι (γιατί ο θερμοστάτης τους δεν προσαρμόζεται εύκολα, ενώ έχουν μειωμένη έκκριση ιδρώτα και επομένως πίνουν λίγο νερό), καθώς και τα παιδιά. Τα συμπτώματα της ηλίασης είναι το έντονα κόκκινο πρόσωπο, ο πονοκέφαλος, η ζάλη, η κούραση, οι μυϊκές κράμπες, ακόμα και ο πυρετός. Απαιτεί άμεση αντιμετώπιση.

Πού ωφελεί

- Προλαμβάνει τη ραχίτιδα.
- Βελτιώνει νοσήματα, όπως την ψωρίαση, την ατοπική δερματίτιδα, τον ίκτερο των νεογνών, την κατάθλιψη κ.ά.
- Συμβάλλει στην πρόληψη ορισμένων καρκίνων (όπως των ωοθηκών), μέσω της δημιουργίας της βιταμίνης D. - Βελτιώνει τη διάθεση και «ξυπνά» τον οργανισμό.

Πώς να μάθετε τον φωτότυπό σας

- Εάν δεν μαυρίζετε ποτέ, έχετε φωτότυπο Ι. Χρειάζεστε ολική προστασία (καπέλο, γυαλιά, ρούχα, αντηλιακά προϊόντα με υψηλό δείκτη προστασίας) και αποφυγή έκθεσης στον ήλιο. - Εάν μαυρίζετε ελαφρά, έχετε φωτότυπο ΙΙ. Χρειάζεστε μεγάλη προστασία και προσοχή κατά την έκθεση στον ήλιο.

- Εάν μαυρίζετε εύκολα, έχετε φωτότυπο ΙΙΙ. Χρειάζεστε μέτρια προστασία.

- Εάν μαυρίζετε γρήγορα, έχετε φωτότυπο ΙV. Χρειάζεστε ελάχιστη προστασία.

Η προστασία που παρέχουν τα αντηλιακάσύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης- είναι η εξής:

- Μικρή (SΡF 6) - Μεσαία (SΡF15-25)

- Μεγάλη (SΡF 30-50)

- Πολύ μεγάλη (SΡF 50+)

Πώς να διαλέξετε αντηλιακό

1 Να βεβαιώνεστε ότι γράφει στη συσκευασία «Βroad spectrum» (ευρέος φάσματος), δηλαδή ότι δρα κατά της UVΑ και της UVΒ.

2 Να ελέγχετε εάν τα φίλτρα είναι φυσικά (οξείδιο του ψευδαργύρου, διοξείδιο του τιτανίου) ή συνθετικά (βενζοφαινόνες, κινναμοειδή κ.ά.) Τα χημικά φίλτρα είναι πιο αποτελεσματικά, ενώ τα φυσικά φίλτρα στις νέες μικροϊονισμένες μορφές είναι καλύτερα για το ευαίσθητο δέρμα..

3 Να ελέγχετε τον δείκτη προστασίας και στις διακοπές να μη διαλέγετε μικρότερο από 30.

4 Εάν κολυμπάτε πολλή ώρα ή ασχολείσθε με θαλάσσια σπορ, να προτιμάτε αυτά που γράφουν «water resistance» ή «waterproof». Η πρώτη επιγραφή σημαίνει ότι το αντηλιακό πρέπει να ανθίσταται στο θαλάσσιο νερό για 40 λεπτά, ενώ η δεύτερη σημαίνει ότι ανθίσταται για 80 λεπτά. Αυτά βέβαια δεν ισχύουν ακριβώς, καθώς εξαρτώνται από τον χρόνο και τον τρόπο κολύμβησης, την ποσότητα και την ποιότητα του αντηλιακού, την κατάσταση του δέρματος, το είδος του μαγιό (η τριβή του δέρματος με ρούχα αφαιρεί αντηλιακό) κ.ά.

5 Να επιλέγετε μορφή αντηλιακού ανάλογα με τον τύπο του δέρματός σας και την κατάστασή του τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Συνιστάται τζελ ή σπρέι για το λιπαρό δέρμα και κρέμα ή λάδι για το ξηρό.

6 Εάν θέλετε να αποφύγετε τη χρήση μέικ-απ, να διαλέγετε έγχρωμο αντηλιακό.

7 Εάν υπάρχει η δυνατότητα, να δοκιμάζετε το αντηλιακό, για να διαπιστώνετε την αίσθηση που δίνει στο δέρμα σας για κάποιο χρονικό διάστημα και το τοξικολογικό προφίλ του σε ένα ευαίσθητο δέρμα.

8 Εάν έχετε προβλήματα με το δέρμα σας ή δυσκολεύεσθε να βρείτε το σωστό αντηλιακό για εσάς, να συμβουλεύεσθε τον δερματολόγο σας.

Πώς να χρησιμοποιείτε σωστά το αντηλιακό σας

*Να το βάζετε στο δέρμα σας 15-20 λεπτά πριν από την έκθεση στον ήλιο.

*Να βάζετε αρκετή ποσότητα, γιατί συνδέεται με την αποτελεσματικότητά του (μειωμένη ποσότητα «χαμηλώνει» το επίπεδο προστασίας).

*Να επαναλαμβάνετε την επάλειψη του αντηλιακού συχνά, γιατί η επαφή με το θαλάσσιο νερό ή το νερό της πισίνας, την πετσέτα, το μαγιό, τον ιδρώτα κ.ά. το αφαιρεί.

*Να μην ξεχνάτε να επαλείψετε καμία περιοχή του δέρματος που εκτίθεται στον ήλιο, όπως τα χείλη, τα αυτιά, ο λαιμός, τα δάκτυλα κ.ά.

Μην ξεχνάτε ποτέ

*Να αποφεύγετε την ολοήμερη έκθεση στον ήλιο και ιδίως στις ώρες 11.30 - 16.30, ιδιαίτερα εάν έχετε ευαίσθητο δέρμα ή φωτότυπο Ι, ΙΙ ή ΙΙΙ

*Να μην υποτιμάτε τον ήλιο κατά τη διάρκεια της κολύμβησης, καθώς και τον ήλιο στη συννεφιά ή από την αντανάκλαση στην άμμο, το νερό, το γκαζόν και το έδαφος (ακόμα και εάν εσείς είστε στη σκιά)

*Να μη φοράτε στην πλαζ αρώματα, κολόνιες ή αρωματισμένες λοσιόν για μετά το ξύρισμα

*Εάν παίρνετε φάρμακα, να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας για τον χρόνο παραμονής σας στον ήλιο

Tweet

:

Posted in: Υγεια